MSPO 2023: Robotyczne wsparcie dla Wojsk Aeromobilnych

Rozwiązaniem opracowanym przez WITPiS jest Zintegrowana Autonomiczna Platforma Rozpoznawcza „AIRCON" oparta m.in. o znany choćby z zeszłorocznych targów opcjonalnie załogowy pojazd TAERO, będący rozwinięciem pojazdów AERO wprowadzonych do Wojsk Aeromobilnych. Zacznijmy jednak od tego, czym jest ów system. AIRCON to rozwiązanie przeznaczone do prowadzenia działań rozpoznawczych w rejonach zagrażających życiu żołnierzy, gdzie dostarczanie sprzętu może odbywać się w trybie bezzałogowym poprzez autonomiczne prace komponentów lub zdalny nadzór. Szczególnie użyteczne w sytuacjach izolacji, gdzie konieczność dostarczenia sprzętu staje się kluczowym wyzwaniem. Tym samym pozwala on na bezpieczniejsze dostarczenie koniecznych do prowadzenia działań środków jak amunicja, opatrunki żywność czy dodatkowe wyposażenie. Poza tym można za jego pomocą znacząco ułatwić zadania rozpoznawcze z uwagi na wchodzenie w skład systemu AIRCON bezzałogowego wielowirnikowca OWLNEST.

Współpraca pomiędzy wspomnianymi elementami zakłada możliwość realizacji niezależnych misji przez nie. W przypadku drona może to być prowadzenie działań rozpoznania powietrznego na określonym terenie i po ich zakończeniu wylądowanie na platformie TAERO, która w tym czasie przemieszcza się do punktu docelowego, np. przewożąc dodatkowe wyposażenie dla żołnierzy, zostawiając je po drodze. Elastyczność ta pozwala na dostosowywanie się systemu do zmieniających się warunków. Będzie to miało duże znaczenie w przypadku dynamicznego prowadzenia działań np. bojowych.

Przejdźmy teraz do elementów składowych systemu ARICON:

Pojazd TAERO (załogowo-bezzałogowy)

Ten pojazd stanowi mobilną bazę operacyjną, która może być zdalnie sterowana lub działać w trybie autonomicznym. Jego zdolność do działania autonomicznego pozwala na przemieszczanie się w terenie i docieranie do konkretnych lokalizacji bez potrzeby obecności załogi na pokładzie. To znacznie zwiększa bezpieczeństwo żołnierzy w sytuacjach niebezpiecznych. Jest także kluczowym elementem dla dostarczania sprzętu w trudno dostępne miejsca.

Dron OWLNEST (dron bojowy)

OWLNEST to dron bojowy zapewnia zdolność lotu nad obszarami trudno dostępnymi dla pojazdu TAERO. Jego zdolność do wykonywania samodzielnych misji umożliwia zbieranie danych w czasie rzeczywistym, wykonywanie zadań rozpoznawczych, a także bezpośrednie wspieranie działań bojowych.

Zaawansowana skrzynia transportowa OWL CUBE

OWL CUBE to moduł transportowy, który może być przewożony przez pojazd TAERO lub dostarczany na pole walki metodą desantu spadochronowego. To mobilne centrum logistyczne, które przechowuje i transportuje różnorodny sprzęt rozpoznawczy i logistyczny, zapewniając szybką reakcję na zmieniające się warunki i potrzeby na polu walki.

Podsumowując, współpraca pomiędzy wymienionymi elementami pozwoli na wykonywanie zadań rozpoznawczych pod wieloma względami, często pozwalając na znaczące odciążenie żołnierzy w ich misjach. Przełoży się to na zwiększenie ich zdolności operacyjnych oraz poprawi wydajność. System AIRCON może być wykorzystany skutecznie także w działaniach innych niż wojenne, na przykład misjach ratowniczych czy poszukiwawczych.

Systemie Analizy Niezawodności Pojazdów „JELCZ"

Przejdźmy teraz do drugiego systemu, jaki WITPiS prezentuje na MSPO 2023, a mowa tutaj o Systemie Analizy Niezawodności Pojazdów „JELCZ". Samochody ciężarowe tej marki stanowią filar logistyki w naszej armii, a liczba ich będzie stale rosnąć, zastępując postsowieckie ciężarówki jak Ural, KrAZ, ZiŁ oraz rodzimej produkcji Stary. System opracowany przez WITPiS dotyczy (póki co) samochodów ciężarowych wchodzących w system obrony powietrznej Wisła, z możliwością rozszerzenia na większą grupę pojazdów, takich jak pojazdy nośniki systemu obrony przeciwlotniczej krótkiego zasięgu NAREW, czy systemu przeciwlotniczego PILICA. Zawiera on dwie części: pojazdową – mobilną i stacjonarną – centralną bazę danych o nadzorowanych obiektach technicznych. Moduły pojazdowe opracowane zostały przez firmę Jelcz Sp. z o.o. z PGZ przy wsparciu WITPiS. Część stacjonarną stworzono w WITPiS w Sulejówku, na bazie doświadczeń Instytutu Technicznego Wojsk Lotniczych w obszarze gromadzenia i przetwarzania danych o statkach powietrznych oraz urządzeniach obsługi naziemnej statków powietrznych.

System Analizy Niezawodności Pojazdów (SANP) jest innowacyjnym rozwiązaniem wspierającym zarządzanie dużymi zasobami wiedzy (ang. Big Data) w aspekcie działalności logistycznej z wykorzystaniem środowiska sieciocentrycznego (ang. Net-centric Logistics). Sieciocentryczny system zarządzania niezawodnością pojazdów „JELCZ" ma również na celu maksymalizację wykorzystania dostępnych informacji w zakresie ich sprawności technicznej oraz lokalizacji w kontekście operacyjnego wykorzystania. Celem SANP jest przede wszystkim nadzór nad eksploatacją i utrzymaniem gotowości operacyjnej floty pojazdów systemu WISŁA, w tym w szczególności rejestracja zdarzeń eksploatacyjnych, a także analizy ich wpływu na rodzaj i intensywność występowania uszkodzeń. Dodatkowym celem jest prognozowanie dostępności i gotowości do operacyjnego użycia pojazdów oraz możliwości logistycznego wsparcia eksploatacji z wykorzystaniem algorytmów sztucznej inteligencji (AI). System „SANP jest zgodny z "Priorytetowymi kierunkami badań w resorcie obrony narodowej na lata 2021-2035" określonymi decyzją nr 2/DIn MON z dnia 10 stycznia 2023 r. w zakresie punktów:  

 1. Sztuczna inteligencja; 

 3. Analiza i przetwarzanie dużych zbiorów danych i zarządzanie nimi – Big Data.

System Analizy Niezawodności Pojazdów (SANP) jest zgodny również z priorytetami technologicznymi NATO w zakresie „Analizy informacji i wsparcia" w podejmowaniu decyzji w obszarze „Przetwarzanie i analiza dużych zbiorów danych (Big Data & Long Data Processing and Analysis)". Rozwiązanie ma charakter innowacyjny, ponieważ bazuje na najnowszych rozwiązaniach metrologicznych oraz analizie numerycznej. System SANP to nowoczesne rozwiązanie zbudowane w oparciu o technologię JAKARTA EE, a także grafowe i relacyjne bazy danych. System wyposażony jest w moduł analityczny, realizujący skomplikowane wieloparametryczne algorytmy decyzyjne oraz graficzny interfejs użytkownika wykorzystujący najnowsze standardy używane przy budowie współczesnych aplikacji internetowych. Wdrożenie Systemu SANP w całych Siłach Zbrojnych RP przyniesie wymierne efekty w zakresie:  

• poprawy efektywności procesu zarządzania eksploatacją pojazdów „JELCZ" poprzez zapewnienie przełożonym każdego poziomu dowodzenia informacji w czasie rzeczywistym, niezbędnych do ciągłego nadzoru nad procesem użytkowania i sprawnością tych urządzeń; 
• zmiany strategii obsługowej; 
• ograniczenia środków finansowych na procesy eksploatacyjno-obsługowe; 
• zwiększenia niezawodności urządzeń poprzez wcześniejsze wykrywanie możliwych stanów awaryjnych wpływających na jakość działania systemów WISŁA, NAREW, PILICA. 

System SANP został opracowany przez zespół naukowy pod kierownictwem mjr dr. inż. Jarosława Kończaka wsparty przez grupę polskich inżynierów z Wojskowego Instytutu Techniki Pancernej i Samochodowej, Instytutu Technicznego Wojsk Lotniczych oraz Jelcz Sp. z o.o (PGZ).

Wojskowy Instytut Techniki Pancernej i Samochodowej jest instytutem badawczym, w którym prowadzone są badania, prace rozwojowe, projekty badawczo-naukowe mające na celu polepszenie jakości i funkcjonalności pojazdów i sprzęt wojskowego oraz uzbrojenia Sił Zbrojnych RP. Działalność Instytutu to chęć sprostania wyzwaniom dynamicznie rozwijającego się przemysłu zbrojeniowego oraz realny wpływ na rozwój nowych myśli technicznych i konstrukcyjnych. 

WITPiS prowadzi badania i testy pojazdów wdrażanych do Sił Zbrojnych RP, a także uczestniczy w procesie ich modernizacji. Realizując rosnące zapotrzebowanie na nowe technologie wielokrotnie, poprzez partnerstwo przemysłowo-naukowe, Instytut aktywnie wspiera inne resorty, oferując współpracę w projektowaniu oraz badaniach pojazdów i sprzętu dla Państwowej Straży Pożarnej, Policji i Straży Granicznej. Wykonując prace z obszaru problematyki badań, rozwoju i wdrożenia sprzętu wojskowego, jak i cywilnego, uczestniczy w wielu kluczowych projektach B+R o zasięgu krajowym i międzynarodowym.   

Zajmuje się także badaniami, których wyniki niosą ze sobą duży potencjał implementacyjny i innowacyjny. Działając na styku przedsiębiorstw komercyjnych oraz resortu obrony narodowej, otwiera nowe ścieżki łączące rynek producentów z rynkiem odbiorców. Jest to szczególnie ważne, uwzględniając specyficzne i zazwyczaj trudne do spełnienia wymagania względem dostarczanych produktów oraz wysoce specjalizowanych badań na zgodność. WITPiS posiada trzy akredytowane laboratoria, Jednostkę Certyfikującą Wyroby, Biuro Ekspertów, a przede wszystkim wykwalifikowany personel, co daje możliwość współpracy z wieloma uczelniami w zakresie projektów naukowo-badawczych, wspólnych publikacji,  oraz rozwoju kadry naukowej.