MSPO 2017: systemy kosmiczne i stratosferyczne grupy Thales

Ekspozycja targowa firmy Thales Alenia Space na MSPO 2017 koncentrowała się głównie na wątkach znanych z wcześniejszych – zarówno tegorocznych, jak i ubiegłorocznych – imprez wystawienniczych (m.in. targów Eurosatory 2016). Grupa Thales aktywnie promowała w ich trakcie rozwiązania z zakresu łączności, telekomunikacji i rozpoznania obrazowego na użytek sił zbrojnych i służb publicznych. Podobne podejście zaprezentowano w Kielcach, skupiając się na satelitarnych systemach obserwacji Ziemi oraz planach produkcji autonomicznej infrastruktury stratosferycznej, czyli pseudosatelitów Stratobus.

Do polskiego odbiorcy został skierowany głównie pierwszy ze wskazanych zakresów ofertowych. Firma TAS nawiązała w ten sposób do rodzimych starań o stworzenie własnego systemu teledetekcji satelitarnej. Jak dotąd, ich głównym przejawem pozostało przystąpienie Polski do międzynarodowego partnerstwa na rzecz wspólnego korzystania z satelitarnej konstelacji obrazowania Ziemi, COSMO-SkyMed.

Thales Alenia Space, jako spółka łącząca potencjały koncernów Thales (67 proc. udziałów) i Leonardo (33 proc.) w zaangażowaniu m.in. na rzecz rozwoju europejskiej sieci rozpoznania obrazowego, deklaruje swoje naturalne przysposobienie do wsparcia Polski w budowie rodzimego systemu teledetekcji. Obok Telespazio, innego włosko-francuskiego konsorcjum (także z kapitałem dzielonym między Thales Group i Leonardo, choć według odwrotnej proporcji), współtworzy kompletną infrastrukturę COSMO-SkyMed. Wdrażana aktualnie druga generacja systemu (Seconda Generazione) powstaje także przy wspólnym wysiłku obu konsorcjów, angażując TAS przede wszystkim w budowę i integrację aparatury satelitarnej oraz elementów sprzętowych sieci naziemnej. W obszarze zainteresowania Telespazio pozostaje natomiast centralna część operacyjna – z systemem przetwarzania i zarządzania odbiorem danych w ośrodku kosmicznym Fucino.

Czytaj też: Finalna umowa w programie COSMO-SkyMed

Oferowany Polsce zakres dedykowanej obsługi to przede wszystkim dostawy i wsparcie produkcji orbitalnego sprzętu teledetekcyjnego – zarówno radarowego (SAR), jak i optoelektronicznego. W szerokiej gamie dostępnych propozycji znajduje się również zakres satelitów telekomunikacyjnych, a także rozbudowa systemów naziemnych wraz z infrastrukturą przetwarzającą. W tym ostatnim przypadku, realizację podobnych zadań na rzecz Polski zakładały już w 2015 roku porozumienia dotyczące utworzenia centrum operacyjnego w Białobrzegach, dedykowanego obsłudze konstelacji COSMO-SkyMed (Polish Defense User Ground Segment, P-DUGS). Thales Alenia Space oraz Telespazio otrzymały wówczas zlecenie od Ministerstwa Obrony Włoch na dostarczenie Polsce naziemnego systemu transmisji i przekazywania danych z satelitów rozpoznawczych pierwszej i drugiej generacji.

Czytaj też: Naziemne systemy dla "kosmicznych oczu" polskiej armii

Zarówno Polsce, jak i szerszemu gronu odbiorców międzynarodowych Thales proponuje rozwiązania z zakresu wywiadu i rozpoznania, nadzoru powietrznego i morskiego, mapowania terenowego oraz zarządzania kryzysowego – wszystkie w oparciu o instrumenty satelitarne lub pseudosatelitarne. Do tego drugiego zakresu zaliczany jest zwłaszcza najnowszy, znajdujący się nadal w przygotowaniu, system oparty na sieci autonomicznej aparatury stratosferycznej. W charakterze platformy nośnej będzie on wykorzystywał bezzałogowe sterowce Stratobus.

Unoszące się ponad 20 km nad powierzchnią Ziemi pojazdy mają sprawdzić się w wielu typach zastosowań związanych z bezpieczeństwem i obronnością. Należy do nich m.in. monitoring obszarów przygranicznych, wykonywanie misji rozpoznawczych nad państwami niedysponującymi zaawansowaną obroną przeciwlotniczą oraz zapewnienie sieci łącznościowej dla jednostek ekspedycyjnych. Maszyna, korzystając z zasilania energią słoneczną i autonomicznego systemu pozycjonowania, będzie mogła utrzymywać stałe położenie względem Ziemi, niezależnie od czynników atmosferycznych. Pojazd będzie mógł przy tym poruszać się z prędkością maksymalną do 110 km/h.

Thales promuje projekt Stratobus jako rozwiązanie komplementarne względem systemów satelitarnych. Innymi słowy, będzie on miał za zadanie sprawdzać się tam, gdzie systemy satelitarne mają ograniczone możliwości i zapewniać im odpowiednie wsparcie. Najważniejszą zaletą Stratobusów w stosunku do satelitów mają być niższe koszty produkcji, rozlokowania i późniejszej eksploatacji. Okres użytkowania ma być przy tym porównywalny i będzie wynosić, co najmniej 5 lat. Pierwszy sterowiec zdatny do komercyjnych zastosowań ma być gotowy do inauguracyjnego lotu w 2020 roku.

Czytaj też: Thales InnovDays 2017: Stratobus nabiera kształtów

Zainteresowanie spółki Thales Alenia Space rynkiem polskim zostało ugruntowane w 2015 roku założeniem tutejszego lokalnego oddziału firmy. Początki wspólnych inicjatyw TAS, polskich firm i organizacji sięgają jednak jeszcze 2012 roku. Thales deklaruje przy tym zamiar pozostania głównym partnerem polskiego sektora kosmicznego, działając jako akcelerator przemysłowy, zwłaszcza w zakresie zastosowań obronnych i obserwacji Ziemi. W nadchodzących latach TAS chce wdrożyć program mający na celu wspieranie wzrostu polskiego sektora kosmicznego, a także niezależności lokalnego przemysłu. Ogólnym celem jest przebudowa zasięgu zaangażowania polskich podmiotów poprzez włączenie ich w zintegrowany łańcuch dostaw europejskiego koncernu kosmicznego.

Dysponując umowami o współpracy z lokalnymi partnerami w projektach ESA, Thales Alenia Space dysponuje ku temu odpowiednimi możliwościami i polem oddziaływania. Poza Polską, firma na bieżąco rozwija swoją działalność w innych europejskich państwach. Potwierdzają to ostatnie działania związane z otwarciem nowych placówek w Szwajcarii i Belgii.