Polskie rozwiązania dla naziemnej obsługi statków powietrznych i wozów bojowych

Szczególny okres. w jakim znalazły się Siły Zbrojne RP w 2023 roku, będący następstwem wzrostu zagrożeń geopolitycznych i intensyfikacji modernizacji technicznej przy wzroście budżetu obronnego, ma bezpośredni wpływ na wszystkie podmioty polskiego przemysłu obronnego. Odpowiedzią WCBKT S.A. na wynikające z tej sytuacji wyzwania, jest działalność badawczo-rozwojowa, ciągłe udoskonalanie poprzez podnoszenie jakości swoich produktów i usług, dostosowywanie do potrzeb klientów oraz strategiczne partnerstwa.

Kluczowym projektem badawczo-rozwojowym w obszarze polonizacji zaplecza logistycznego dla najnowszej generacji statków powietrznych, w tym dla pozyskiwanych przez polskie wojsko F-35 jestRekonfigurowalny System Zasilania Statków Powietrznych 270V – 28V d.c., realizowany przez konsorcjum naukowo-przemysłowe, w skład którego wchodzi WCBKT S.A. i Politechnika Białostocka. Projekt zakłada opracowanie przekształtnika energoelektronicznego, który zostanie wykorzystany w zaprojektowanym i wyprodukowanym przez WCBKT S.A. urządzeniu przeznaczonym do zasilania przede wszystkim myśliwca wielozadaniowego F-35.

Do Sił Zbrojnych RP trafią w niedalekiej przyszłości myśliwce wielozadaniowe piątej generacji wymagające zastosowania urządzeń umożliwiających m.in. kompleksowe i bezpieczne zasilanie energią elektryczną wyposażenia pokładowego statku powietrznego oraz jego zespołu napędowego w trakcie obsług serwisowych i przygotowania do lotu. Zrealizowanie tego projektu będzie skutkowało faktem, że wejdziemy do światowej elity producentów urządzeń GPU spełniających najwyższe światowe standardy" – podkreśla prezes WCBKT S.A. Artur Gałęzowski.

Wyjątkowość opracowywanego urządzenia polega na tym, że zostaną w nim zastosowane najnowsze rozwiązania energoelektroniczne, które poprawią funkcjonalność dotychczas użytkowanych urządzeń GPU, co w konsekwencji znacznie ułatwi proces obsługi statków powietrznych. Dodatkowo, przyjęte rozwiązanie ma mieć zminimalizowany negatywny wpływ na sieć zasilającą, ma spełniać wymagania norm określających jakość napięcia wyjściowego, np. ISO-6858:2017, MIL-STD-704F, jak również obniżać koszty eksploatacji dzięki zastosowanie systemu zdalnej diagnostyki.

Kluczową cechą projektowanego urządzenia ma byćrekonfiguralność, tzn. wybór wartości napięcia na wejściu i wyjściu systemu zasilania. Zamknięte w jednej obudowie, na skutek rekonfiguracji wewnętrznej struktury urządzenie pozwoli osiągnąć dwa poziomy napięć wyjściowych. Pozwoli to zastąpić dotychczas wykorzystywane dwa układy zasilające jednym uniwersalnym systemem zasilania, dzięki czemu jedno urządzenie będzie mogło mieć zastosowanie w procesie obsługi statków powietrznych, niezależnie od parametrów lokalnej sieci zasilającej, której parametry będzie można ustawić na wejściu, co będzie możliwe nawet w trudnych warunkach. W tej chwili na świecie jest tylko kilka firm, które mają możliwość wyprodukowania urządzeń GPU wyposażonych w systemy zasilania wysokim napięciem stałym o wartości 270 V. Nasze urządzenie będzie zasilane trzema rodzajami napięć dostępnych na świecie, które będzie przekształcało je na dwa rodzaje napięć prądu stałego – 28 V lub 270 V" – dodaje prezes Gałęzowski.

Aby osiągnąć tak postawione wymagania konsorcjanci będą musieli rozwiązać wiele problemów badawczych, od zapewniania w jednym urządzeniu możliwości wydawania napięć 270V d.c. i 28V d.c. bez znacznych wzrostów kosztów produkcji, aż po zachowanie odpowiednich gabarytów urządzenia. Spełnienie wszystkich kryteriów wymaga przeprowadzenia szeregu prac badawczych opartych o prace symulacyjne i laboratoryjne. Możliwości konstruowanego przez Konsorcjum urządzenia, poza szczególnymi parametrami elektrycznymi, będą potwierdzone badaniami mechanicznymi, klimatycznymi oraz badaniami kompatybilności elektromagnetycznej. Zakończenie projektu planowane jest na grudzień 2023 r.

Przykładem udoskonalania swoich produktów i dostosowywania do potrzeb klientów jest zasilacz elektroenergetyczny dostarczony na wyposażenie naziemne dla przyjmowanych obecnie do eksploatacji śmigłowców AW101 dla Marynarki Wojennej, które trafią do 44. Bazy Lotnictwa Morskiego w Darłowie. Zasilacze elektroenergetyczne dla AW101 zostały specjalne zaprojektowane, dostosowane do wymagań PZL-Świdnik S.A. i wyprodukowane przez WCBKT S.A. przechodząc na tą okoliczność testy kompatybilności pracy z nowym, polskim śmigłowcem. Współpraca w tym zakresie z PZL-Świdnik S.A. ma dla WCBKT S.A. szczególne znaczenie, ponieważ polskie rozwiązania opracowane w WCBKT S.A. mogą pośrednio przyczyniać się do podnoszenia zdolności Marynarki Wojennej poprzez zapewnienie kluczowych elementów naziemnej obsługi dla lotnictwa morskiego.

WCBKT S.A. od ponad 30 lat produkuje i dostarcza asortyment tego rodzaju do Sił Zbrojnych RP, ale nie tylko. Opracowany i wyprodukowany w WCBKT S.A. LUZES V/D seria V/P został zabudowany zgodnie z wymaganiami Komendy Głównej Policji na pojeździe bazowym marki MAN i jest wykorzystywany w procesie zasilania energią elektryczną instalacji pokładowych statków powietrznych, będących na wyposażeniu Policji, w trakcie prac obejmujących przygotowanie do lotu, prac serwisowych, napraw oraz do uruchamiania silników. Miejscem bazowania urządzenia jest lotnisko Warszawa-Babice gdzie zasilacz jest wykorzystywany do obsługi stacjonujących tam śmigłowców, takich jak Mi-8, S-70i Black Hawk, Bell 412B-HP czy Bell-407GXi.

WCBKT S.A. prowadzi również wysiłki na rzecz zawiązywania długoterminowych partnerstw strategicznych wynikających z ogłoszonych przez Ministerstwo Obrony Narodów planów zakupowych i już realizowanych umów wykonawczych. Dążeniem spółki jest rozwój zdolności poprzez polonizację zaplecza logistycznego dla 96 śmigłowców AH-64 Apache oraz 48 lekkich samolotów bojowych FA-50 (12 w istniejącej wersji Block 10, pozostałe 36 w tzw. wersji PL). Rozmowy z Boeing Defense Space & Security oraz Korea Aerospace Industries (KAI) są na wysokimi stopniu zaawansowania. Realizacja tych złożonych projektów stanowi dla WCBKT S.A. ogromne wyzwanie, ale i szansę na realny wzrost zdolności kompetencyjnych i produkcyjnych na wiele lat. 

Poza działaniami sprzedażowymi w zakresie dostarczania wyposażenia hangarowo-lotniskowego na rynek cywilny, Spółka opracowuje i dostarcza również rozwiązania dla wojskowej domeny lądowej. Priorytetowym projektem jest system przeciwpożarowy i tłumienia wybuchu STOPFIRE®, którego implementacja na wprowadzanych do użytku w Siłach Zbrojnych RP kołowych i gąsienicowych wozach bojowych i czołgach może zakończyć dominację importowanych systemów przeznaczonych do ochrony przedziału załogi oraz przedziału napędowego przed pożarem, powstającym we wnętrzu pojazdu w wyniku np. bezpośredniego trafienia pocisku artyleryjskiego lub improwizowanego urządzenia wybuchowego (IED).

Zadaniem systemu STOPFIRE® jest ochrona przedziału załogi i silnika. Składa się on z głowic optycznych, czujników temperatury, centralki sterującej pracą i pulpitu użytkownika oraz podsystemu gaśniczego. System reaguje na przebicie pancerza przez strumień kumulacyjny oraz na pożar lub wybuch paliwa poprzez automatyczne uruchomienie urządzeń gaśniczych i uwolnienie środka gaśniczego, nie dopuszczając tym samym do rozprzestrzeniania się ognia. Od momentu wykrycia pożaru do momentu ugaszenia upływa czas ow przedziale 80 ÷ 120 ms. Jest to szczególnie istotne w przypadku wybuchu paliwa. Tak szybka reakcja tłumi wybuch paliwa w zarzewiu i uniemożliwia wzrost ciśnienia, dając szansę przeżycia załodze nawet w tak ekstremalnych warunkach.

Odkąd specjaliści z Instytutu Optoelektroniki Wojskowej Akademii Technicznej podjęli z WCBKT S.A. rozmowy na temat projektu STOPFIRE®, system został zainstalowany w Nowym Bojowym Pływającym Wozie Piechoty BORSUK, który jest powszechnie uważany za jeden z najistotniejszych programów modernizacji Wojsk Lądowych. Współpracę z Hutą Stalowa Wola S.A. rozpoczęto w 2017 r. a STOPFIRE® jest zintegrowany z innymi systemami pojazdu poprzez magistrale komunikacyjną CAN. Wiele wskazuje na to, że system STOPFIRE® nie tylko przełamie monopol analogicznych urządzeń importowanych z państw zachodnich wśród krajowych producentów wozów bojowych, ale ma szanse także na eksport.

Faza wdrożeniowa systemu do produkcji została poprzedzona jego badaniami, które przeprowadzone zostały w Wojskowym Instytucie Techniki Pancernej i Samochodowej. Sprawdzenia potwierdziły zgodność z parametrami zapisanymi w warunkach technicznych, m.in. uzyskano:

• czas wykrycia strumienia kumulacyjnego i/lub wybuchu paliwa w przedziale załogi wynoszący 6,24 ms (wg warunków nie dłuższy niż 6,5 ms) i ugaszenia standardowego pożaru testowego w przedziale załogi 100 ms na podstawie analizy obrazów wideo i 117 ms na podstawie obrazu termowizyjnego (wg warunków nie dłużej niż 250 ms);
• czas ugaszenia wybuchu paliwa wypływającego pod ciśnieniem – odpowiednio – 74 i 72,8 ms (wg warunków nie dłużej niż 250 ms);
• czas ugaszenia pożaru paliwa rozpylonego – odpowiednio – 203 i 226,2 ms (wg warunków nie dłużej niż 250 ms);

- czas ugaszenia standardowego pożaru w przedziale napędowym ok. 1 s (wg warunków nie dłużej niż 20 s).

Sprawdzono też odporność na zakłócenia: żarówki samochodowe, żarówki oświetleniowe, świetlówki, lampę błyskową, lampę stroboskopową, płomień zapalniczki gazowej, płomień zapałki, zapalony papieros, grzejnik elektryczny, światło słoneczne, ogień z broni strzeleckiej; narażenia mechaniczne, klimatyczne i elektromagnetyczne. Oznacza to, że system charakteryzuje się bardzo dużą selektywnością wykrywania i identyfikacji zagrożeń. Selekcja opisanych powyżej zjawisk odbywa się na podstawie analizy widma optycznego oraz czasowej ewolucji sygnału. Optymalny dobór parametrów głowic optycznych gwarantuje z jednej strony uruchomienie urządzeń gaśniczych w przypadku wykrycia takich zjawisk jak wybuch paliwa, strumień kumulacyjny, pożar itp. z drugiej zaś zapewnia brak reakcji na zjawiska nie stanowiące realnego zagrożenia dla bezpieczeństwa załogi pojazdu (wyjątkowo niski współczynnik fałszywych alarmów).

System okazał się również odporny na narażenia środowiskowe wymienione w NO-06-A103 dla urządzeń instalowanych na czołgach, bojowych wozach piechoty, kołowych transporterach opancerzonych - grupa N10 i N11  wg NO-06-A101:2005 do NO-06-A108:2005. Zakres temperatur pracy wynosi od –40°C do +55°C.

(artykuł sponsorowany)